Bu yazımız herkesin merak ettiği ve çok önemi olan bir konu üzerine olacaktır. Konumuz, araba lastiklerinin üzerindeki harf ve rakamlar, ne anlama gelmektedir. Bunları anlamak için önce bazı tariflere bakmak gerekli.
Lastik nedir: Taşıtların jantlarına yerleştirilen elastiki tekerlek bandajlarına denilir. Bir başka ifade ile içinde basınçlı hava tutabilecek esneklikte tasarlanmış, janta monte edilerek aracın zemin ile temasını sağlayan malzemeye denilir. Lastik içerisinde kauçuk, kord bezi, çelik teller ve bir çok kimyasal bulunduran kompozit bir üründür. İlk otomobil lastiği 1898 yılında üretilmiştir.
Jant nedir: Lastiğin iç bölgesine yerleştirilen ve arabanın hareket etmesiyle doğrudan ilişkisi bulunan parçaya denilmektedir.
Lastikler yapılarına göre iki çeşide ayrılır. Bu 2 çeşit lastikte bulunan ipliklerin yönü Radyal yapı (R) ve Çapraz yapı (D,-) olmak üzere 2 çeşittir. Binek araçlarda radyal yapılı, büyük araçların lastiklerinde ise genelde çapraz yapılı lastikler kullanılır.
LASTİK KAÇ KISIMDAN OLUŞMAKTADIR
Toplam 4 kısımdan oluşur. Bunlar sırt, yanak, omuz ve topuzdur.
Sırt nedir: Lastiğin dış yüzeyi kauçuktan üretilip, bu kauçuğun zemine temas ettiği kısma sırt denilmektedir. Bu sırt yola tutunmayı, su atmayı, çekiş ve soğumayı sağlayan blok ve kanallardan oluşmaktadır.
Yanak nedir: Sırt ve topuk bölgeleri arasında kalan, lastiğin zemine değmeyen kısmına denilir. Burada dirençli ve hava etkilerine karşı dayanıklı maddeler bulunmaktadır. Yanakta 55, 60, 65, 70 ve 75 gibi sayılar yazılıdır. Bu rakam en boy oranını, yani yanak yüksekliğinin genişliğe oranını göstermektedir.
Omuz nedir: Sırt ile yanak arasında kalan, kalın ve geniş bölgeye denilmektedir.
Topuz nedir: Lastiğin janta temas eden bölgesinde bulunan, lastik bileşenlerinin tümüne denilmektedir.
 |
| Lastiğin üzerindeki yazılar |
LASTİK KESİTLERİ NELERDİR
Bunlar 3 tanedir, genişlik, yükseklik ve oran.
Lastik Kesit Genişliği nedir: Janta takılıp hava ile şişirilen lastiğin, dıştan dışa yanakları arasındaki mesafeye denilir. Örnek 215, 235, 255 gibi. Çoğu zaman W harfi ile gösterilip, milimetre cinsinden ifade edilir.
Lastik Kesit Yüksekliği nedir: Kısaca lastiğin kenarındaki dikey mesafeye denilir ve milimetre ile ifade edilir. H harfi ile gösterilir.
Lastik Kesit Oranı nedir: Kesit yüksekliğinin kesit genişliğine oranının, yüzdesine denilir. Bu oran jant ebadının, ne olması gerektiğini de gösterir.
ARAÇ TİPİNE GÖRE LASTİKLER HANGİ HARFLERLE GÖSTERİLİR
P: Binek araç.
LT: Kamyonet.
C: Ticari araç van lastiği.
XL, HL veya Güçlendirilmiş: Büyük arabalar.
Ayrıca M ve S harfleri de olabiliyor. M: Çamur, S ise kar demektir. M+S yazan lastikler, yaz ve kışın çok sert geçmediği yerlerde, dört mevsim lastik gibi kullanılabilir. Eğer bulunduğunuz yerde kış sert geçiyorsa, ayrıca kış lastiği satın almalısınız.
DİĞER TANIMLAR
Jant Çapı nedir: Jantın oturduğu lastik topuklarına kadar olan dairenin çapına denilmekte olup, birimi inç cinsinden verilir. Örnek R15, yani 15 jant.
Kat Muadili nedir: Lastiğin gövde kısmında bulunan ve kat sayısını gösteren ibareye denilir, günümüzde çok önemi kalmamıştır.
Yük Sınıfı nedir, Yük İndeksi nedir: Lastiğin taşıyacağı maksimum yük miktarını gösterir. Örnek yük indeksi 89 olan bir lastik, maksimum 580 kilo taşıyabilir, lastik başına.
Hız Sembolü nedir: Lastiğin dayanabileceği maksimum hızı gösterir ve harflerle gösterilir. Örnek V demek, maksimum 240 km. hız demektir. Tamamı şöyledir:
S 180 km.T 190 km.
U 200 km.
H 210 km.
W 270 km.
Şişirme basıncı nedir: Lastiğe vurulması gereken hava basıncı değerine denir. Türkiye'de PSI olarak kullanılır. Aracın kapı kenarlarında ve kitapçıklarında bu değer yazar, örnek 32 PSI.
DOT nedir: Lastik üretim tarihi.
OUTSIDE: Lastiğin bu yüzünün aracın dış kısmına gelmesi.
INSIDE: Lastiğin bu yüzünün aracın iç kısmına gelmesi.
Temperature: Lastiğin ısıya karşı dayanımını gösteren değerdir, yaz lastiği alırken mutlaka dikkat ediniz. A çok iyi, B orta, C kabul edilebilir demektir.
Bunun yanında lastiklerde yakıt verimliliği ve ıslak zeminde yol tutuş performansı A harfinden G harfine kadar sınıflandırılır, A en iyi performansı gösterir. Birde lastiğin dönüşlerdeki gürültüsü, desibel cinsinden ölçülür. En düşüğü 67 desibel, en yükseği 77 desibellik gürültü yapar.
LASTİK ÜZERİNDEKİ HARF ve RAKAMLARIN ANLAMI
Bir örnekle yazalım bunu.
M&S P 215/65 R17 91 V DOT 3223.
M&S = Çamur ve kar (mud and snow) dört mevsim, M+S.
P = Binek araç.
215 = Taban genişliği, mm.
65 = Kesit oranı, yüzde.
R = Radyal.
17 = Jant çapı.
91 = Maksimum yük.
V = Maksimum hız.
DOT 3223 = Yılın 32. haftası, 2023.
ARAÇLARIN LASTİK ÖMRÜ NE KADARDIR
Bu süre farklı iklim koşulları ve kullanıma göre değişmektedir. Arabaya takılan bir lastik ortalama 50.000 km üzeri veya 5 yıl kullanılabilir, normal şartlarda. Lastiğin ömrünün bitip veya bitmediğini, araba muayeneleri yapan teknisyenler, bizlere söyler. Eğer bir lastiği hiç kullanmadan depoda bekletirsek, ömrü yaklaşık 10 yıl gibi olur. Yani 10 yıl sonra o lastik, miadını doldurmuş olmaktadır.
LASTİK TÜRLERİ NELERDİR
Genelde bunlar 4 çeşittir.
- Yaz lastikleri.
- Kış lastikleri.
- 4 mevsim lastikler.
- 4*4 lastikler.
DESENLERİNE GÖRE LASTİK TİPLERİ
Bunlar genelde 5 grupta toplanır.
1) Düz tip lastikler; Simetrik lastik, asimetrik lastik, yönlü lastik.
2) Dişli tip lastikler.
3) Blok tip lastikler.
4) Düz dişli tip lastikler.
5) Kar çamur tipli lastikler.
HAVA TUTMA ŞEKLİNE GÖRE LASTİKLER
Bunlar 2 çeşittir.
1) İç lastikli lastikler, şambrel lastiklerde denilir.
2) İç lastiksiz lastikler, dubleks lastiklerde denilir, tubeless.
Ulaşımda bize kolaylıklar sağlayan arabaların en önemli yardımcı parçası olan lastikler hakkındaki önemli bilgileri bu yazımızda bir araya getirmeye çalıştık. Bizden hazırlaması, sizlerden okuması ve paylaşması. Şimdiden hepinize teşekkür eder, Saygılar sunarız...
Kaynaklar; google, lastik firma siteleri, meb site, pngwing site (resim), sözlük, lastik üzerindeki harflerin anlamı, lastik üzerindeki rakamlar neyi ifade eder, lastik üzerindeki yazılar, lastik ne demektir, sırt ne demektir, yanak ne demektir, omuz ne demektir, topuz ne demektir, jant ne demektir, lastik kesit genişliği ne demektir, LASTİĞİN ÜZERİNDEKİ HARFLER ve RAKAMLAR NE ANLAMA GELİR, lastik kesit yüksekliği ne demektir, lastik kesit oranı ne demektir, jant çapı ne demektir, yük sınıfı ne demektir, yük indeksi ne demektir, hız sembolü ne demektir, şişirme basıncı ne demektir, şişirme hava basıncı nedir, şişirme hava basıncı ne demektir, lastik yük endeksi, lastik hız endeksi, dot kodu nedir, lastik dot tarihi, lastik dot numarası, 4 mevsim lastik, lastik üzerindeki rakamlar ne anlama gelir, lastik üzerindeki rakamların anlamı, ARABA TAŞITLAR, kat muadili.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder